|
|
Op de zomerse vrijdagavond 28 oktober 2022 ontvingen we thuis in de IJsclub in Lonneker een viertal van S.V. E.N.O. voor de KNSB-bekercompetitie. S.V. E.N.O. moest captain Op den Dries missen, maar had voor hem in de plaats Bielderman én Poffers geregeld, en liet haar 1700-spelers thuis. Wij hadden hetzelfde bekerteam op de been dat drie jaar geleden in de tweede ronde met 4-0 bij SG Max Euwe knock-out ging in dezelfde bordvolgorde en met dezelfde kleurloting: 1 Jürgen (wit), 2 Jokim (zwart), 3 Arno (wit), 4 Mart (zwart). Opvallend hierbij is dat we nu gemiddeld twee punten minder hebben dan toen. Bij winst was alvast een thuiswedstrijd tegen DSG Pallas in het vooruitzicht gesteld.
Jürgen kwam tegen Guy Bielderman aanvankelijk een pion achter geloof ik maar hij had wel wat positionele compensatie met een aardige stukkenharmonie met onder andere een lekkere loper op a3 die de zwarte rokade voorkwam en daarmee het natuurlijke zwarte spel frustreerde. Om onduidelijke redenen voor mij leek Bielderman vrijwillig de pion terug te geven om een saai torenlopereindspel te bereiken met lopers van ongelijke kleur, waarin Jürgen vervolgens zelfs een pion voorsprong verkreeg. Het kan verkeren, maar remise bleef het verwachte resultaat. In de eeuwige tijdnood voor Bielderman (met tien seconden per zet) verzamelde Jürgen (met nog ruim een half uur op de klok plus het bordinitiatief) zelfs twee pionnen, nee drie pionnen zelfs met nauwkeurig spel, voor het publiek is dat natuurlijk genieten. Om wederom onduidelijke redenen behield Jürgen vervolgens niet zijn cool, hij verloor door een kleine/grote onachtzaamheid een essentiële pion, zwarts koning kwam ook nog terug in het spel waardoor de opmars van de pionnen geblokkeerd werd en zo zag Jürgen de winst weer uit zijn vingers glippen. Erg jammer voor hem en voor ons maar wel echt een mooie knokpartij met wat ups en wat downs zoals we dat graag zien in de beker. Dit was overigens juist de laatste partij die klaar was.
Ik was zelf als eerste klaar tegen vervangend teamcaptain CM Mark van Essen en aangezien ik verder geen ceremoniële functies bekleed kon ik nadien dus info gaan verzamelen voor dit verslag. Ik speelde de opening eigenlijk naar ontevredenheid. Toen ik na een inspectie van de andere borden en een kop avondkoffie (je moet toch wat) ongeïnspireerd wederkeerde bij mijn eigen bord (ik had a7-a6 gespeeld) bleek mijn tegenstander zonder aanleiding een grote fout te hebben gemaakt (f2-f4) waardoor pionnen e3 en b2 allebei hingen en onmogelijk allebei gedekt konden worden. Daarna had Van Essen de ondankbare taak een reeks moeilijke beslissingen te nemen zonder dat er bevredigende pointes te behalen waren (je blijft altijd wel een pion+stelling achter, waar je ook voor gaat) en daar kun je in de praktijk eigenlijk nooit aan de andere kant ongeschonden uitkomen. Alles viel mijn kant op en ik moest nog wel even pas op de plaats maken natuurlijk en goed opletten dat er niet nog iets gemeens in zat ofzo maar het kwam allemaal vanzelf wel goed. Ik rekende braaf mijn berekeningen maar het is toch altijd weer moeilijk de vinger te leggen op de bronnen van winst en verlies. Je tegenstander niet te veel kansen op een dienblaadje aanbieden in elk geval. Puntje voor Lonneker.
Arno speelde tegen Etien Alssema en kwam al in de opening slordig een pion achter (d4 was niet meer afdoende te dekken…) maar hij hield nog wel even de schijn van compensatie hoog. Etien kwam eruit als de bovenliggende partij en nadat zwart een loper op h3 offerde moest Arno zijn dame wel opgeven voor zwarts toren. Het resulterende eindspel met een sloot pionnen achter en de witte koning bovendien hopeloos exposed werd niet meer wat. Etien speelde het keurig naar mat. 1-1.
Mart speelde tegen de FIDE-ratingsterkste maar inactieve Adriaan Poffers en kwam lange tijd goed mee. Poffers kan lekker schuiven op hoog niveau natuurlijk maar Mart is onze man in vorm met een lange reeks zonder verliespartij en dit was dus een mooie kans en een welkome test. Mart offerde na een lang middenspel optimistisch een stuk in ruil voor een paar ver opgerukte pionnen en wat initiatief. Poffers wist de druk in de eerste golf goed te verwerken maar Mart schakelde naadloos over naar de volgende. Ik had er eigenlijk wel vertrouwen in dat hij nog iets zou halen. Gestoken in het paarse Lonnekertenue werkte hij in tijdnood nog een paar door Arno aangereikte beugels Grolsch weg (of waren het er drie?), praatte wat te veel, en liet mij de resterende zetten noteren, maar dat kon allemaal niet voorkomen dat Poffers hem uiteindelijk pardoes mat zette in de hoek. Jammer. Tegelijkertijd was Jürgen dus klaar op bord 1. Schrale troost? We hebben er een mooie bekeravond van gemaakt met na een tam, zeg maar gerust saai begin toch prima enerverende partijen. En waarom de een nou wint en de ander niet met een grotere inspanning blijft toch wat onduidelijk, zoals ik wel vaker zeg. Het blijft ondanks alles een aantrekkelijk spelletje. Volgende week valt het dubbeltje hopelijk weer onze kant op in de KNSB-competitie. Onze bekerdromen zullen moeten wachten tot 2024.
In de tweede ronde van de KNSB-beker seizoen 2019-2020 mochten we op dinsdagavond 19 november op bezoek bij SG Max Euwe. Hoewel we er alle vier voor gingen, liep het toch teleurstellend af.
Jürgen (M) had in de eerste ronde tegen Almelo het winnende punt gemaakt en mocht als beloning met wit op bord 1 tegen Frank Kroeze. Jürgen stond best aardig in het middenspel, maar hij liep toch ergens vast, waarna Frank soepel het initiatief overnam, in de afwikkeling enkele pionnen buitmaakte en gauw daarna het punt. Op bord 2 speelde Jokim met zwart de opening net iets te nonchalant tegen Rob Bertholee, die zijn vertrouwde spel speelde en wit had al gauw de touwtjes stevig in handen. Jokim probeerde het wel maar kwam er tot zijn teleurstelling nooit aan te pas. Op bord 3 speelde Arno met wit tegen Dinant Postma een redelijk gelijkopgaande partij, wat hem altijd wel goed ligt. Arno stond op het eind zelfs een pion voor, maar verloor toen plots een toren. 3-0 voor de Euwenaren. Mart tenslotte op bord 4 had zwart tegen Achim Buendgen. Mart arriveerde na een lange werkdag pas rond half negen, maar Achim had sportief de klok pas later aangezet, waardoor het maar tien minuten scheelde. Ik had het idee dat Achim tijdens de partij wat meer ruimte en daarmee een licht positioneel overwicht had, maar in de tijdnoodfase werd het tactisch nog wel interessant. Helaas viel toen Marts vlag en was de van tevoren niet onwaarschijnlijke 4-0 een feit
Jokim
Hemelvaartsdag 10 Mei 2018 werd een gedenkwaardige dag voor onze schaakvereniging. Ons bekerteam wist zich te plaatsen voor de bekerfinale in Apeldoorn door in de laatste voorronde te winnen van MSV uit Meppel. Hierbij een verslag:
Gewapend met een spandoek op mijn schouder fietste ik in de vroege ochtend richting het station van Enschede. Onderweg kwam ik enkele dauwtrappers tegen die mij vreemd aankeken terwijl ik een groot opgerold spandoek over mijn schouder had liggen. Tja, schaakhooligans zijn van alle tijden…
Aangekomen op het station wachtte ik op ons illuster lid Ed Balk die samen met mij de reis naar Apeldoorn zou maken. Ook al wisten we dat de andere drie deelnemende teams veel sterker zouden zijn vervolgden we met een goede dosis positief vertrouwen en gezonde humor de reis in de trein. In Apeldoorn moest ik echter even knipperen met de ogen. Waar waren nu de andere supporters? En nee, dan bedoel ik niet die van onze club. Die waren de vorige avond (en nacht) al in Apeldoorn aanwezig om menig kroeg onveilig te maken inclusief het viertal dat zou spelen in de bekerfinale.
Met ‘andere supporters’ bedoelde ik leden van de andere 3 deelnemende teams. Geen dranghek te bekennen, geen politie-begeleiding, geen veldslag. Alleen maar rust in het centrum van Apeldoorn. Was dit nu een bekerfinale??
Na een stevige wandeling van een klein half uurtje langs onder andere een pittoresk watertje kwamen Ed en ik aan bij het clubgebouw van MuConsult Apeldoorn. Precies op tijd want het openingspraatje ging beginnen. Ons schaakteam + enkele supporters hadden zich al gehuld in een nieuw paars polo-tenue van onze club om onze tegenstanders te imponeren!
In de kamer naast de speelruimte waren de schaakpartijen mooi te volgen op een scherm. Complimenten, goed geregeld!
De loting bepaalde dat Lonneker in de halve finale het mocht opnemen tegen gastheer MuConsult Apeldoorn.
Puur kijkend naar de rating en uitslag zou je kunnen concluderen appeltje eitje voor het team uit Apeldoorn. Aan de uitslag valt echter niet te lezen dat bijvoorbeeld Fabian onnodig een paard weggaf en dat Arno een dame liet insluiten (in de 2e partij red.). Ons team heeft zich kranig verweerd maar moest toch het onderspit delven, mede door tijdnood.
Fabian begon prima met wit en leek een eindspel over te houden waarin hij in ieder geval niet hoeft te verliezen, maar liet een simpele dubbele aanval op dame ne paard toe. Arno speelde met zwart een prima pot tegen Thomas Beerdsen. Zijn tijd management was echter niet best en moest opeens veel zetten doen, terwijl er maar 5 seconden per zet bij kwamen. Menno kwam prima uit de opening tegen Merijn van Delft. Merijn wist echter de 2e helft van de partij naar z’n hand te zetten en wist Menno steeds verder naar achter te dwingen. De vrijpion ging doorlopen en opgave was op zijn plaats. Jokim kwam met zwart al snel onder druk te staan. Na 12. Lxf6 gxf6 stond wit al +1.4 en dit liep alleen maar verder op. Geen schande tegen de latere bekerheld, Zwirs wist namelijk in de finale het winnende punt binnen te halen.
In de andere halve finale won Voerendaal van landskampioen LSG met 2.5 – 1.5. Dit betekende dat we de strijd met LSG aan mochten gaan wie als derde dan wel vierde zou eindigen.
In de pauze werd iedereen getrakteerd op een heerlijk kopje soep en een luxe belegd broodje waarna de strijd los ging in de laatste wedstrijd.
Zoals duidelijk is te zien was het verschil in rating erg groot. Neemt niet weg dat Menno erg netjes voor een half punt wist te zorgen en we spreekwoordelijk niet met lege handen naar huis zouden gaan.
Fabian mishandelde de opening en eigenlijk ook de rest van de partij, hij stond na zet 16 al -2 en de stukken gingen (te) snel terug in de doos. Geen goede dag voor onze jolige duitse vriend. Arno begon erg goed en kwam redelijk snel een pion voor te staan met wit. Een voor hem zeldzame onoplettendheid koste hem echter pardoes zijn dame. De a-pion was erg giftig. Jokim begon prima, maar na 12. Tb3 was het voordeel voor zwart. Uiteindelijk gaf Jokim na 19. 0-0 op, er ging meer dan een kwal verloren. Held van de dag werd zoals al aangekondigd Menno, die het eindspel zo dicht wist te schuiven dat er geen kans was voor wit om er door te komen, zeker niet met een zwarte vrijpion op zak voor Menno. De vrede werd getekend en zo wisten we toch nog met een resultaat af te sluiten.
De prijsuitreiking werd gehouden in cafe ‘de Flierefluiter’ waar we een digitale klok kregen als prijs, een lekker biertje hebben gedronken en een hapje hebben gegeten. Daarna ging de reis terug naar Enschede waarbij we konden terugkijken op een zeer geslaagde dag.
Kleine kritische noot: Ondanks dat de schaakbond veel bekendheid heeft gegeven aan de bekerfinale viel het aantal toeschouwers tegen. Zonder de aanwezigheid van de supporters van Lonneker zou het maar een saaie finale zijn geweest.
Echter, er zijn maar weinig schaakverenigingen zoals die van ons. Dat hebben we wel laten zien op deze Hemelvaartsdag. De schaakvereniging Lonneker staat op de nationale kaart en daar mogen we trots op zijn!
Je kan de partijen naspelen op chess24.
Donderdag 10 mei is het zover: de eerste keer dat SV Lonneker meedoet in de finale van de KSNB Beker!
Naast onze toppers, zullen we ook met grote getalen in Apeldoorn aanwezig zijn om ze aan ze moedigen.
De partijen kunnen live op internet worden bekeken:
Aankondiging op schaken.nl
De bekerfinale: programma en informatie
Live partijen
Op de avond dat Lonneker clubhistorie kan schrijven in de KNSB-beker uit bij Assen is het rustig in de ijsclubkantine. Lonneker kan zich vanavond in Assen plaatsen voor de laatste 2 van het district oftewel de laatste 8 landelijk van de KNSB-Beker. Met een half aangevroren vijver en 7 schakers zijn er toch 7 borden opgezet in Lonneker, want iedereen wil graag weten hoe onze toppers het er in Assen vanaf brengen. Fabian, Menno, Arno en Jokim lijken licht favoriet en de borden worden dan ook de hele avond aan de hand van foto’s van teamleider Robin meegezet. Op de interne avond staan er ook nog een aantal krakers op het programma: Tom-Louk, Martin-Ed en Jürgen-Appie. Ondergetekende offert zich op voor het rondeverslag, updates uit Assen en bier drinken.
Het kan vriezen het kan dooien op dit moment, maar koud is het in ieder geval. Na de opening is Ed vooral onder de indruk van de rating van Fabian die bij het bord vermeld staat. Tom en Louk hebben ondertussen een gelijke opening. Martin, Ed, Jürgen en Appie zijn alle vier een stuk kwijtgeraakt. De verwachting van Walter is dat Jokim gaat winnen aangezien hij ooit het legendarisch verhaal hoe te winnen bij -5 schreef.
Appie blijft heel koeltjes onder de omstandigheden en heeft ondertussen al een pionnetje meer op het bord staan. Martin en Ed hebben nog een stuk van elkaar er af gesnoept en Tom en Louk gaan met h4 en h5 elkaar bestormen. Daarbij aangetekend dat Louk al kort heeft gerokeerd en Tom nog niet. Bij de tweede update uit Assen lijkt het ijs nog niet dik genoeg. Bij Fabian is er al aardig wat geruild en over de andere stellingen valt weinig te zeggen. Teleurstellend is wel dat Fabian en Knol nog steeds niet aan de pils zijn dus dat er niet het maximale uit deze partij wordt gehaald. Met cola en thee heeft natuurlijk nog nooit iemand de oorlog gewonnen. In Lonneker lijkt Martin-Ed ondertussen op weg te zijn om de bierpartij van de avond te worden. Met 2 bierloze mensen tot nu toe een uitstekende avond.
Update 3 uit Assen levert een hoop afwikkelingen op. Fabian heeft nog 2 torens en een paard tegen 2 toren en een loper met 8 pionnen voor beide over. Menno heeft ook flink lopen hakken en heeft nog 2 torens loper en 6 pionnen voor beide over. Ik denk dat hij hierbij wel iets minder staat. Arno staat denk ik prettig maar dat gaan de komende zetten uitwijzen en bij Jokim is er nog weinig aan de hand. Tom is ondertussen aan het nadenken hoe hij druk kan zetten op de koningsstelling van Louk. onze Oud-voorzitter Edje heeft ondertussen een stuk tegen 2 pionnen gesnoept. Appie heeft op het schaakbord nog niet de wind in de zeilen, want Jürgen heeft zijn pion weer terug , maar de wind buiten geeft Appie het idee dat de vijver echt niet dicht gaat vriezen. Dus gewoon schaken komende woensdag en vrijdag.
Het word ondertussen hoogste tijd om te gaan kaarten, maarja Martin en Tom hebben nog steeds niet gewonnen, dus ik zeg hop hop opschieten. Ondertussen komt de uitslag van een stiekeme achtste partij binnen. Voor de kwartfinale van de beker hebben onze Duitsers Niklas en Jürgen Meijerink in Nordhorn tegen elkaar gespeeld en dit heeft geresulteerd in een overwinning voor Jürgen. Glückwunsch! Ondertussen heeft Fabian twee pionnen meer en lijkt erg goed te staan. Arno is niet voor zetherhaling gegaan en lijkt nog steeds prettig te staan. Menno staat gedrukt in het eindspel waar ondertussen bij beide een toren minder op het bord staat. Over de stelling van Jokim heb ik nog steeds weinig te melden. Tom lijkt wel prettig te staan, maar heeft nog geen materiaal meer. Ed heeft ondertussen een vol stuk meer. Appie en Jürgen hebben wat stukken geruild en staan in een complexe stelling. Materiaal bij deze partij is nog gelijk. De prognose in Assen is ondertussen Fabian gaat winnen, Menno gaat verliezen. Arno en Jokim hebben beide 20 minuten meer dus hier zal de beslissing moeten gaan vallen.
Edje, die corvee heeft dus graag snel aan de afwas begint is ondertussen gepromoveerd en het is wachten tot Martin op gaat geven. Tom heeft ondertussen nog steeds een actieve stelling maar nog niks concreets. Appie en Jürgen hebben nog geen vorderingen gemaakt. Menno de koning van het toreneindspel staat in mijn ogen ondertussen straalverloren in een toren 3 tegen toren 3 eindspel. Ed heeft ondertussen Martin verslagen. Jürgen en Appie zijn ondertussen remise overeengekomen. Schuivers! Fabian heeft ondertussen weer wat afgewikkeld en lijkt nog steeds gewonnen te staan. Menno lijkt nog steeds te gaan verliezen. Jokim is nog lang niet duidelijk en Arno lijkt nog steeds prettig te staan. Tom heeft ondertussen een pion gesnoept en gaat hierbij ook nog een kwaliteit winnen en daarmee lijkt de partij wel over.
Menno verliest en zo wordt het 1-0 voor Assen. Appie, Ed, Martin en Tom scanderen nu luidkeels kom op SV Lonneker! Schreeuwen, kan dat dan terwijl er nog wordt gespeeld? Jazeker, want Tom heeft ondertussen gewonnen van Louk en zo zijn alle partijen in Lonneker afgelopen. Fabian heeft ondertussen een punt gescoord en de stand op 1-1 gebracht, terwijl het kaarten in Lonneker begonnen is. Jokim lijkt ondertussen te gaan winnen dus alles komt nu aan op Arno die ondertussen 5 min minder heeft. Een halfje is genoeg, you can do it!
Terwijl er gekaart wordt met tussentijdse schaakanalyse`s, lijkt Arno even te bezwijken onder de druk zijn tegenstander weet te ruilen en een paar pionnen mee te snoepen. Gaan we dan af op penalty`s? Tijdnood bij beide dus niks is nog zeker. Even later blijkt Arno heldhaftig te zijn en het paard van zijn tegenstander in te kunnen sluiten. Jokim die net voor hem klaar is en heeft gewonnen 2-1! Bam!, krijgt de vraag of hij heeft gewonnen. Jokim antwoord Ja en terwijl Arno bezig is om een opgesloten paard op te halen, bied hij remise aan. Zijn tegenstander ziet alleen nog maar de weg naar verlies en neemt dit aan. 2,5-1,5! Fantastisch resultaat en voor het eerst in de clubgeschiedenis zit Lonneker bij de laatste 2 in de regio en bij de laatste 8 van Nederland! In Lonneker wordt hier nog een extra biertje op gedronken! Het kaarten wordt trouwens gewonnen door Tom en Ed, die Martin en Gijs te slim af zijn.
| Assen |
[2057] |
Lonneker |
[2102] |
1½-2½ |
| Knol , G.J. (Geon) |
2092 |
Stotyn , F. (Fabian) |
2213 |
0 – 1 |
| Taal , R. (Rieks) |
2104 |
Monsma , M. (Menno) |
2067 |
1 – 0 |
| Dwarshuis , A. (Arjan) |
2049 |
Akkeren van, A.J.H.D. (Arno) |
2090 |
½ – ½ |
| Werff van der, F. (Frank) |
1982 |
Bos van den, J. (Jokim) |
2038 |
0 – 1 |
Partij: Fabian
Partij: Menno
Partij: Arno
Partij: Jokim
Lonneker (2143) – HSG (2116) 2,5-1,5
Fabian Stotyn 2171 – Kees Nagtegaal 2277 : 1-0
Patrick Wiebe 2214 – Wim van der Wijk 2112: 0-1
Simon Elgersma 2084 – Jorgen Henseler 2042: 0,5-0,5
Arno van Akkeren 2104 – Johan Lindeman 2034: 1-0
De partijen zijn de vinden in het speel partij na scherm.
Bekijk ook het verslag van de tegenstander: http://hsghilversum.nl/website/2017/02/20/hsg-scheitert-in-lonneker/
De opstellingen zijn bekend.
Bord 1: FM Kees Nagtegaal tegen Fabian Stotyn.
Live
Bord 2: Patrick Wiebe tegen Wim van der Wijk
Live
Bord 3: Jorgen Henseler tegen Simon Elgersma
Live
Bord 4: Arno van Akkeren tegen Johan Lindeman 1-0
Live
Op dinsdag 27 oktober 2015 speelde SV Lonneker de eerste ronde van de KNSB-bekercompetitie 2015-2016. In de vorige twee edities van deze knockoutcompetitie waren we tweemaal in de halve finale van de poulefase gestrand, tweemaal tegen een delegatie van meesterklasseteam SISSA. Lonneker had deze editie in de eerste ronde uit geloot tegen Meppel. MSV werd twee seizoenen geleden door Lonneker uitgeschakeld in de derde ronde, en vorig seizoen vlogen ze er in de tweede ronde al uit. Vanavond leken ze nou ook niet bepaald koste wat kost door te willen. Waar ze in principe een zeer brede selectie hebben, mocht vanavond een ratinggemiddelde van ‘slechts’ 2012 het vuile werk opknappen.
Lonneker had een wat representatiever afvaardiging van de topselectie gestuurd, met ieder boven de 2000 KNSB, al waren we wellicht niet allemaal even goed in vorm. Arno en ik hadden ons voorbereid door twee uur te vroeg aan te komen met de trein (was goedkoper) en toen van het bespaarde geld een pizza te delen. Arno had toen nog wel zin in een tweede helft en toen zijn we naar de pizzeria pal ernaast gegaan. Bij beide etablissementen hing mooi Egyptisch papyrus aan de muur. Arno legde me uit wie er allemaal op stonden (o.a. Thoth en Horus) en verder weet ik het ook niet meer zo goed. Waar Robin en Menno al die tijd bleven was me niet helemaal duidelijk, maar ze waren er uiteindelijk toch ruim voor acht uur (zo’n drie minuten). Het speellokaal op de eerste verdieping van café Oasis, waar Gijs en Erik eerder dit jaar waren afgezet, had vanavond de verwarming uitgezet. Daarom bleven de jassen aan.
Menno (2127) op bord 1 mocht tegen Menno van Koningsveld (2048) en had zwart geloot. Hij had weinig bedenktijd nodig om te beslissen om met z’n dame eropuit te gaan en daarbij, zijn verdere ontwikkeling verwaarlozend, een pionnetje mee te pikken. Dat had Menno al binnen een minuut of vijf te pakken maar had alleen nog maar z’n dame naar c2 gespeeld en de rest van zijn stukken stond nog thuis. Zwarts passiviteit leek niet heel veel uit te maken, want wits aanpak van de stelling leek ook niet bijzonder ambitieus qua activiteit. Toen de partij al vroeg was afgelopen, dacht of hoopte ik dat Menno wellicht z’n coördinatieproblemen had opgelost en naar een compleet gewonnen eindspel had afgewikkeld. Maar helaas bleek zijn koning te onveilig te staan en had zijn tegenstander een matgaatje gevonden. Zo verliep het begin van de wedstrijd dus nogal tegenvallend, maar er was nog niks aan de hand want we waren nog met z’n drieën bezig aan voordeeltjes te schaven.
De tweede die klaar was, was Arno op bord 4 met wit. Tegenstander Rienk van den Berg (1986) leek de opening niet fantastisch te behandelen en Arno leek juist wel wat constructieve plannen te hebben. Arno leek te spelen op de aanval, maar had daarbij eigenlijk geen concrete dreigingen. Je zou ook kunnen zeggen dat hij zijn stukken wat ongelukkig had gecoördineerd, met een nutteloze dame op h3 die alleen maar het dameoffer Dxh7+ dreigde (volgens mij dan), maar daarbij de aansluiting en de ondersteuning van de rest van de witte stukken miste. Ik had het willen vergelijken met een voetbalspits die ‘op een eiland’ staat, maar daar was Arno het niet mee eens. Na een matige voortzetting van Arno op zet 21 verhuisden we plots (maar wel ruim van tevoren overlegd door de teamleiders) naar een ietwat warmere ruimte, die toch ook wel wat tochtig bleek, maar de jassen konden wel uit. Daar deed Arno nog vijf zetten waarin zijn stelling implodeerde en gaf toen op. 2-0 voor MSV.
Ondanks deze wat roemloze partijen (vanuit ons perspectief dan, wel keurig gespeeld door de MSV’ers) was de avond daarmee nog lang niet voorbij. Robin met zwart op bord 3 gaf mij al vroeg op de avond de indruk dat hij wel wist waar hij mee bezig was door La6 te spelen, en na Bas de Boers (1902) Da4 te vervolgen met Dc8!. Zwart leek mij meer solide te staan en Robin borduurde daar rustig op voort. Hij pakte een pion mee op e4, en wit liet toen na om er eentje terug te pakken op b6. Het eind van de partij heb ik compleet niet meegekregen, maar het werd wel, zoals toch wel verwacht, 2-1, nadat Robin zijn ongelijke loper heel sterk had omgespeeld en een tweede pion won. >> speel de partij hier na.
Nu was alles niet helemaal goed gegaan vandaag, maar was het aan mij (Jokim) om het nog recht te trekken. Ik speelde ietwat verrassend, ook voor mezelf, op bord 2 met wit. MSV heeft steeds precies dezelfde ideeën als Robin qua bordvolgorde, maar dan met Fokke Jonkman (2114), tegen wie ik voor mijn gevoel werkelijk elke keer moet als ik hem zie. De vorige partij tussen ons (remise op bord 6), die hij eigenlijk had moeten/kunnen winnen, heb ik in mijn lange seizoensverslag in het Blozende Paard behandeld. Hij schuwt, net als ik, onnodige tactische complicaties niet, en speelde al vroeg Lc8-h3. Die kon ik pakken met Lg2xh3, maar dan kwam Pd4xf3+ en dat kostte me ook nog een dame. Er was echter geen concrete dreiging na Lh3, en ik had enkele scenario’s om uit te kiezen om er met een degelijk plusje uit te komen; ik kon de slagvolgorde zelf uitzoeken op basis van welke uitkomst mij het prettigst spelen leek. Ik koos voor een afruil waarbij ik zelf met mijn paard op d5 sterk zou komen te staan, maar dan moest ik ook nog enkele zetten pressie van zwart doorstaan. Mijn koning was wat onveiliger dan die van zwart, en ik liet na om op dameruil aan te sturen. Dhr. Jonkman speelde het behendig genoeg om voor problemen te blijven zorgen. De balans en wie van de twee nou precies het initiatief had schommelden sterk. Helaas ging het, zoals zo vaak, mis toen mijn tegenstander net dat ene schaakje meer bleek te hebben dan ik had vooruitberekend. Ik dacht na Db7-b1+ met Kh1-g2 alle schaakjes gepareerd te hebben, en sloot daarmee de berekening af in mijn hoofd met groot voordeel als variantbeoordeling, maar toen kwam Db1xe4+, juist net dat dodelijke extra schaakje, wat mij m’n paard kostte. Ja, au. Ik verloor ook nog even m’n toren, alles binnen vijf zetten, en gaf toen op. Het was een zeer grillige partij waar de eerste die een klap wist uit te delen won. Zwart had vanuit de uitgangsstelling ook zomaar z’n hangende toren en paard kunnen verliezen, maar won dus net op tijd. >> speel de partij hier na.
MSV (2012) - Lonneker (2086) 3 - 1
------------------------------------------------------------------
1. Menno van Koningsveld (2048) - Menno Monsma (2127) 1 - 0
2. Fokke Jonkman (2114) - Jokim van den Bos (2134) 1 - 0
3. Bas de Boer (1902) - Robin Bos (2082) 0 - 1
4. Rienk van den Berg (1986) - Arno van Akkeren (2001) 1 - 0
Daarmee werd het 3-1 voor MSV in de reguliere speeltijd, en mochten we helaas niet eens meer een potje snelschaken. Een geringe flater voor ons, maar we hadden ook niet echt aanspraak op meer op basis van het algehele spelbeeld, waarbij we objectief wel voldoende stonden maar niet de handigste plannen op het bord uitgevoerd wisten te krijgen. De mannen van MSV waren daarin duidelijk succesvoller. De vorm bij ons valt blijkbaar net niet zo goed in elkaar als precies een jaar geleden, al is Robin wel nog ongeslagen dit seizoen. We dropen ietwat gedesillusioneerd af en in Zwolle kwamen we met de spelersbus van Lonneker de spelersbus van FC Emmen tegen; die keerde terug van een blamage tegen de amateurs van VVSB in de KNVB-bekercompetitie (ook 3-1 verloren). Het kan dus altijd erger. Volgend jaar hebben we weer een kans om de KNSB-Cup te gaan pakken. Aan de wet van Appie wordt niet getornd: eenmaal zullen wij de kampioen zijn.
NB. Meppel had eergisteren al een kort verslagje klaar trouwens: MSV-1 begint te winnen.
-Jokim van den Bos
Meppel, dinsdag 27 oktober 2015
.
.
[deze puzzel-pagina hoort bij het artikel Hoe te winnen bij +0.35?]
Tijdens een seizoen komen er honderden stellingen voorbij, en in enkele daarvan kan de stelling van de tegenstander flink toegetakeld worden. Een terugblik levert al gauw een paar levendige diagrammen op.
1. Marten Berghuis (1959) – Jokim
(4 november 2014, Hoogeveen V1 – Lonneker V1, 0,5-3,5)
Wit speelde 20. Dd1-d2? Waarom is dat niet goed? [klik hier voor de oplossing]
2. Bart Lemstra (2068) – Jokim
(5 december 2014, Lonneker (beker) – De Twee Kastelen, 3-1)
Zwart aan zet. Ik speelde 45…d4 46. Ld7 Kf7 en won uiteindelijk in een tijdnoodduel, maar er was in het diagram een leuke directe winst met het paard. [klik hier voor de oplossing]
3. Robert de Boer (1923) – Jokim
(13 dec. 2014, SVL 1 – Groninger Comb. 3, 5-3)
Zwart aan zet. Na een niet al te beste partij gaf mijn tegenstander het op in plaats van nog even 61. h3 te proberen. Wat is dan de juiste zet: 61…Tg5 of 61…Tg3? [klik hier voor de oplossing]
4. Christian Scho (2127) – Jokim
(7 feb. 2015, SG Max Euwe 2 – Lonneker 1, 1,5-6,5)
Zwart aan zet. In een best originele manoeuvreerpartij stond ik een pion achter, maar m’n stelling was wel OK. Ik pakte een pion terug: niet zo’n goed plan. Maar toen deed zwart 27. Pe3-f5? Zwart speelt en wit geeft op. [klik hier voor de oplossing]
5. Jokim – Ton van Oijen (1834)
(13 maart 2015, Lonneker V1 – Holten V1, 3,5-0,5)
Wit aan zet. Zwart heeft hier zojuist Pc6-e5-c4 gedaan, maar dat was niet zo goed. Waarom? [klik hier voor de oplossing]
6. Jokim – Maarten Dijkstra (2045)
(11 april 2015, Lonneker 1 – Assen 1, 2,5-5,5)
Zwart speelde hier 27…Ph7-f6? Waarom is dat niet zo handig? [klik hier voor de oplossing]
.
.
De schaakavonturen van Jokim in het seizoen 2014/5
[alle partijen in dit artikel kun je direct naspelen : ze bevatten aan het eind van de partij-notatie een link naar de pagina “Speel Partij Na” op deze site -red.]
In november 2006 verscheen in Het Blozende Paard (een ouderwets dik nummer) een artikel getiteld ‘Hoe te winnen bij -5’. Er waren zelfs twee artikelen met deze titel: in het kortere artikeltje door Walter werd namens mij aangekondigd dat de volgende Elfstedentocht in 2016 zou gaan plaatsvinden. Ten tijde van dit schrijven zijn de weersomstandigheden dusdanig extreem, aan de warme kant, dat volgens mij de winter zomaar een sterke vorst zou kunnen opleveren. Ik heb het even overlegd met Arno, en hij zegt dat het ook zomaar zou kunnen deze winter, maar hij zoekt de verklaring bij het fenomeen ‘zonnevlekken’. Nederland heeft immers een zeeklimaat en geen landklimaat zoals Spanje, dus de winters en zomers zijn niet op die manier onderling verbonden. Maar de huidige zonnevleksituatie schept wel de voorwaarden waarin een strenge winter mogelijk zou zijn, ook al is het alsnog sterk afhankelijk van andere variabelen. We wachten af!
In het artikel van negen jaar geleden probeerde ik uit te leggen hoe het toch kwam dat ik steeds won, terwijl ik eigenlijk objectief verloren had gestaan (“min vijf” volgens de computer dus). De bijbehorende statistieken waren dat ik 8 uit 11 had gescoord aan het begin van het seizoen 2006-2007, in plaats van 4 uit 11, tegen een gemiddelde rating van 1624 (ik had zelf 1786). In het externe seizoen 2014-2015 scoorde ik 11,5 uit 13 tegen een gemiddelde weerstand van 2025, terwijl ik normaal gesproken, op basis van mijn rating aan het begin van het seizoen (2029), tegen gemiddeld 2025 dus zo’n 6,5 à 7 uit 13 zou moeten scoren. Wederom een flinke, tot vrolijkheid stemmende marge dus, die me in een seizoen ruim honderd punten ratingwinst zowel bij de KNSB als bij de FIDE heeft opgeleverd.
Ik had in hetzelfde nummer aangekondigd dat ik wel binnen twee jaar de 2000 zou gaan halen (dus eind 2008) en dat werd in de praktijk april 2009. Mijn prognose was dat Zyon er drie jaar over zou doen, maar die had het eind 2007 al. En ik dacht dat Paul er vijf jaar voor nodig zou hebben (dus pas in 2011), maar die had in 2008 al ruim 2200. Zo zie je maar dat zelfs prognoses over redelijk korte termijn eigenlijk vaak maar klinkklare onzin blijken. Dat neemt niet weg dat mijn oude Elfstedentochtvoorspelling wel steeds aannemelijker aan het worden is, al is het alleen maar vanwege de immer waar blijkende wet van Appie.
Wat er sinds april 2009 is gebeurd, toen ik voor het eerst officieel 2000+ had, is niet helemaal duidelijk, want ik ben t/m de ratinglijst van augustus 2014 rond hetzelfde niveau blijven hangen. Niet dat 2000 zo slecht is trouwens, ik heb dat al die jaren wel een aangenaam speelniveau gevonden. Het afgelopen seizoen was dus opeens uitzonderlijk goed, en het is nog maar de vraag of ik het komende seizoen ook daadwerkelijk op 2100-niveau kan spelen. Wellicht was het toeval en zak ik weer terug richting de 2050.
De vraag in dit artikel is dus: wat was de meerwaarde van mijn spel waardoor ik vijf punten meer scoorde dan verwacht, zoals in het artikel van 2006 de vraag was: wat doe ik precies waardoor ik vier punten meer scoorde dan eigenlijk objectief gerechtvaardigd was. Of is het weer gewoon toeval?
Het eerste wat opgemerkt dient te worden, is dat ik gedurende het gehele seizoen geen -5 heb gestaan. Dat scheelt in de praktijk toch een hoop tegen sterkere spelers. Een goede stelling helpt best wel als je aan het eind van de partij een positief resultaat wil bijschrijven. Als je eigen stukken prima staan en de stukken van je tegenstander ietwat minder bewegingsvrijheid hebben, dan komt er vaak ‘als vanzelf’ een moment dat de tegenstander het subtiele gemanoeuvreer zat is, en, zoekend naar de bevrijding van de stelling, juist een misstap begaat.
Daarnaast speelde ik in de opening al niet heel theoretisch, zonder me daar al te veel zorgen over te maken, en berekende rustig “scenario’s” en niet al te concrete varianten. Gezien het succes ervan in de voorgaande partijen groeide m’n vertrouwen in de kansrijkheid van mijn eigen opzetjes, maar ik verloor nooit uit het oog dat mijn inschattingen objectief een stresstest niet zouden doorstaan. Maar voor één partijtje moest het steeds toch wel kunnen.
Mijn seizoen begon met een enthousiasmerende overwinning op Gerrit Visser, de speler die me aan het seizoen hiervoor het hardst van het bord gezet had. De partij verliep voor mij zeer aangenaam en het was ook wel gewoon mijn beste partij van het seizoen, en waar ik de rest van het jaar met plezier aan heb teruggedacht. Hij maakte een klein foutje waardoor ik een zeer klein initiatiefje kreeg, wat ik door zijn mogelijkheden in te perken maximaal uitventte en in korte tijd omzette in een heel punt. Die inperking was dan ook één van mijn grootste aandachtspunten toen ik aan de partij begon: tactisch had hij me helemaal dolgedraaid de partij ervoor. Daarom speelde ik wat bedachtzamer, nam steeds wat extra bedenktijd, en mijn aanvallende opzet was er niet eens zozeer op gericht om hard te winnen, maar meer om te voorkomen dat hij de stukken kon bevrijden en ons een eindspel in zou loodsen. In de praktijk leidde mijn aanpak tot een voor mij zeer bevredigende overwinning. Helaas vochten we als zevenmansteam kansloos tegen de bierkaai, ik had dus enkel een persoonlijke opsteker om mee naar huis te nemen.
Jokim – Gerrit Visser (2023) (27 september 2014, VAS – Lonneker 1, 5,5-2,5)
1. e4 c5 2. Pf3 Pc6 3. d4 cxd4 4. Pxd4 Pf6 5. Pc3 d6 6. Lg5 e6 7. Le2 Le7 8. O-O a6 9. Dd2 Dc7 10. Tfd1 Ld7 11. Tac1 b5 12. De3 Pe5 13. f4 Pc4 14. Lxc4 (diagram)
 14…Dxc4. De zet waar m’n tegenstander niet zo tevreden mee was. 14…bxc4 houdt de stelling meer in toom. Nu heeft wit het type ‘beetje momentum’ waarmee gewerkt kan worden en het is het soort stelling waar zwarte foutjes onvermijdelijk erin sluipen. 15. e5 dxe5 16. fxe5 Pd5? 17. Pxd5 Lxg5 18. Dxg5 Dxd5 (diagram)
 19. Pb3! Db7 20. Pc5 Da7 21. b4! Niet echt in mijn bekende directere stijl, maar ik was tevreden met het vinden van deze origineel ogende opzet. Zwart kan zich er niet zomaar uit worstelen. Als ik eerst op g7 had gepakt, was zwart er lang uit gerokeerd. Na het dekken van het paard moet alsnog de loper van d7 weg (21…Tc8 22. Txd7 Txc5 23. Txa7 helpt zwart niet). 21…Lc6 22. Dxg7. Nu is het pakken beter getimed. 22…Tf8 23. Td6 Ld5. Dit lijkt nog een beetje een poging om de stelling op orde te krijgen, en het was nog even uitkijken of zwart zich kon bevrijden. 24. Td1 Tc8 25. T1xd5 exd5 26. Te6+. Het is al voorbij. 1-0 >> speel deze partij na
Bovenstaande partij was voor mij dus een zeer aangename aftrap van het seizoen, al had ik natuurlijk ook niet verwacht dat het daarna nog zo goed verder zou gaan. Ik nam er ook een aantal punten van mee die nuttig waren. Zo begon de totstandkoming van de overwinning al met de realisatie en bescheiden ‘bewondering’ voor hoe sterk de tegenstander is; ik was niet vergeten hoe mijn stelling in de partij ervoor was weggeblazen. Daardoor wilde ik dus juist de tactische mogelijkheden zo veel mogelijk in bedwang houden. Ik rekende dan ook niet met het oog op de tactische punchline, maar meer op die stelling na Pc5 Da7 b4 die de hele zwarte stelling lamlegde, ook al was er niet echt een directe winnende pointe aan verbonden. Die kwam daarna vanzelf, en extra hard ook nog eens. Ook had ik tijdens de partij enkele ‘timeouts’ genomen om een paar scenario’s goed door te rekenen en de implicaties ervan door te nemen (is dit wel écht goed voor wit, of speelt zwart zich er nog uit?), ook al leken de zetten voor de hand te liggen en zichzelf aan te bieden. Uiteindelijk had ik, zoals ik ook al aanhaalde in het artikel in 2006, het ‘geluk’ dat de stukken op de juiste plek vielen, maar dat bijvoorbeeld Ta8-c8 de dekking van de dame op a7 losliet, was niet geheel toevallig. Zwart worstelde op dat punt al om er nog iets van te maken. Daarnaast wist ik heel goed dat het geen perfecte partij was van begin tot eind, maar ook dat dat niet uitmaakte. In de opening had ik al wat terughoudende keuzes gemaakt die niet zozeer een voordeel op het oog hadden of ambitie uitstraalden (Le2, Tac1, De3 zijn stuk voor stuk discutabele zetten waarvan de validiteit terecht in twijfel mag worden getrokken). Wat meer telde was de energie die ik tot het eind van de partij rustig in de voortzettingen bleef pompen.
De partij in de tweede ronde was wat minder inspirerend. Ik speelde wederom met als insteek dat de tegenstander niet zo veel mogelijkheden zou moeten krijgen. Het was een beetje saai afruilen waarbij mijn intentie niet eens zozeer maximalisatie van m’n eigen mogelijkheden was, maar meer de inperking van de zwarte keuzevrijheid. En als er niet zo veel mogelijkheden zijn voor de stukken, leidt dat vaak tot wat minder geslaagde ideeën die nagejaagd worden. Een klein voordeeltje lang in bezit houden, als een soort balbezit in voetbal, is vaak eigenlijk wel meer dan genoeg, dan wordt de druk onhoudbaar en op een gegeven moment brokkelt het dan vanzelf wel af bij de tegenstander. Het is niet eens nodig echt goed te spelen als je een rustige stelling hebt; een beetje beter dan je tegenstander is vaak ook voldoende voor die kleine, subtiele sprong van remiseachtig naar winststelling. Zo verlies ik zelf – normaal gesproken dan – veel vaker: als mijn tegenstander al net ietsje beter staat en dan langzaam verder kan bouwen aan z’n stelling, terwijl ik enkel machteloos kan toekijken. Zie voor een voorbeeld hiervan mijn partij tegen Merbis hierna. Het team won vrij verdiend, onder andere door deze winstpartij. Hierdoor hoefden we ons niet al meteen zorgen te maken over degradatiescenario’s.
Jokim – Avni Sula (2023) (1 november 2014, Lonneker 1 – Caissa 3, 5-3)
1. e4 c5 2. Pf3 e6 3. d4 cxd4 4. Pxd4 a6 5. Le3 Pf6 6. Ld3 Pc6 7. O-O Dc7 8. Pd2 Pe5 9. Le2 h5 10. h3 d5 11. f4 Pc4 12. Pxc4 dxc4 13. Lf3 e5 14. Pe2 Lc5 15. Lxc5 Dxc5+ 16. Kh1 Ld7 (diagram)
 Na wederom een niet al te ambitieuze opening komt hier de eerste rare zet die ik invoegde. Mijn idee was om toch een beetje de balans te verstoren. Het leek me net ietsje prettiger om de witte pion op b4 te hebben dan op b2, ook al is het niet heel logisch en ook niet duidelijk wat het uiteindelijke effect in de partij was. Het aanbieden van zo’n dameruil is ook niet echt mijn stijl van spelen, maar zo kwam het nou eenmaal uit. 17. b4?! De7. Als 17…Dxb4 dan 18. fxe5, paard moet weg, en dan Tb1, dame moet weg, en dan Txb7. Hij kon dan overigens 18…Pg4 doen, maar dat maakte me niet zo veel uit, daar werd de stelling wat levendiger van en de stelling is na 19. Dd4 nog prima te overzien. 18. fxe5 Dxe5 19. Dd4! Dxd4 20. Pxd4 O-O-O 21. e5. Net dat ene – van tevoren ingecalculeerde – vervelende zetje waardoor zwart daadwerkelijk wat onprettige keuzes moet maken. 21…Ph7 22. c3 Pg5 23. Ld5 The8 24. Tae1 Lxh3 (diagram)
 De onrust veroorzaakt door hangende stukken, en het mogelijke verliezen van de pionnen op c4, f7 en g7, werd m’n tegenstander hier al te veel. 25. Lxf7 Tf8? 26. e6! Lxe6 27. Lxe6+ Pxe6 28. Pxe6 Txf1+ 29. Txf1. En het is al weer gepiept. De e-pion werd opeens heel sterk doordat het e5-zetje voor m’n tegenstander resulteerde in onhandige manoeuvres terwijl het voor mij juist wél handig en nuttig was. Het eindspel speelde ik vrij onhandig, maar voor de volledigheid volgt het hier zonder verder commentaar. 29…Td6 30. Pxg7 Td3 31. Tf3 Td1+ 32. Kh2 Ta1 33. a4 Txa4 34. Pxh5 a5 35. Tf4 b5 36. bxa5 Kb7 37. Pf6 Kc6 38. g4 Ta3 39. Pe4 Kd5 40. Pf6+ Ke6 41. g5 Txa5 42. g6 Ta7 43. Pe8 Ke5 44. Tf1 Ta6 45. Te1+ Kf4 46. g7 Th6+ 47. Kg2 Tg6+ 48. Kf2 b4 49. cxb4 c3 50. Tc1. Toevallig wel weer een stelling die meer leunt op het feit dat zwart niks nuttigs meer kan doen dan op een directe knock-out. 1-0 >> speel deze partij na
Op m’n enige verliespartij tegen Max Merbis, een oude bekende van Willem Bulter van begin jaren 70 toen ze streden om het Twents kampioenschap, was amper iets af te dingen. Hij gaf meteen de pion terug in mijn nog altijd dubieuze maar te verleidelijke Fajarowicz-opening, eigenlijk dus niet objectief de sterkste aanpak, en daarna volgde een vrij subtiel duel. Ik schatte echter niet alles goed in, en had na (of al tijdens) de partij spijt van mijn te optimistische a7-a5, waar ik me beter nog een paar zetten op m’n ontwikkeling had kunnen concentreren. Deze partij benadrukte voor mij ook juist het belang van kalmte en inperking van de mogelijkheden, en dat je niet uit het oog moet verliezen dat de tegenstander ook best goed kan schaken en ervaring heeft op het tweedeklasseniveau – niet niks. Hij tikte me eenvoudig weg, op een manier zoals me dat overigens wel vaker gebeurt. Ik kwam niet echt meer in het stuk voor en was nog slechts een speelbal van de rustig opgezette plannen van wit. De rest van het seizoen was dat dus ook een van mijn belangrijkste aandachtspunten: in het vooruit al zorgen dat de eigen stelling goed genoeg blijft zodat ik geen speelbal word van welk lot m’n tegenstander dan ook voor me in gedachten heeft. Dat ging overigens ook maar met wisselend succes. Ik probeerde in elk geval te voorkomen dat m’n eerste zet, zodra ik het in het middenspel niet meer wist, a4/h4 of a5/h5 zou zijn.
Over mijn enige verliespartij van het seizoen heb ik verder eigenlijk vrij weinig te zeggen, ook al was het vrij subtiel op het begin. Ik probeerde te voorkomen dat hij Ta1- d1 met initiatief kon spelen, en ervoor te zorgen dat die zet hem juist een zetje zou ‘kosten’. Dat gedeelte kwam ik wel aardig door, maar ging vervolgens kapot. Wellicht had ik juist wél al vroeg dames moeten ruilen en hem daarmee gratis zet Ta1xd1 moeten gunnen. Dat is het type inschattingen waarmee ik nog altijd moeite heb om tot een gefundeerd oordeel te komen. Het komt uiteindelijk vaak toch aan op het gevoel van dat moment. We verloren als team kansloos en het lijkt me dat HWP Haarlem verdiend kampioen geworden is, ook al won Gijs naast mij een klassepotje.
Max Merbis (2103) – Jokim (22 november 2014, HWP Haarlem – Lonneker 1, 5,5-2,5)
1. d4 Pf6 2. c4 e5 3. dxe5 Pe4 4. a3 d6 5. Pf3 Pc6 6. Pbd2 Pxd2 7. Lxd2 dxe5 8. Lc3 f6 9. Dc2 Le6 10. e3 Dd7 11. b4 Df7 12. Pd2 Le7 13. Le2 O-O 14. O-O a5? 15. c5 g6 16. f4 exf4 17. exf4 Tad8 18. Db2 Ld5 19. Tae1 Pb8 20. f5 g5 21. Lf3 Td7 22. Te3 b6 23. cxb6 cxb6 24. Tfe1 axb4 25. axb4 Ld8 (diagram)
 26. Te6! Er is hier al geen houden meer aan. Wit heeft op rustige, afwachtende wijze mijn opties drooggelegd en klopt nu nadrukkelijk op de deur. 26…Lxf3 27. Pxf3 Td5 28. g4 Pd7 29. Ld4 b5 30. Kg2 Pb8 31. Lc5 h5 32. h3 Pd7 33. Lxf8 Pxf8 34. T6e4 h4 35. Db3 Kg7 36. Td4. En aangezien ruilen geen optie is met een kwaliteit minder, en de pion op b5 die valt, ging ik dan maar zo verder, maar het had verder helaas geen deugdelijke pointe: 36…Dc7 37. Dxd5 Dg3+ 38. Kf1 Lb6 39. Ke2 Dg2+ 40. Kd3 Lxd4 41. Kxd4 Db2+ 42. Kd3 1-0 >> speel deze partij na
Mede dankzij de ‘lessen’ die ik meenam uit deze verliespartij, voor zover je nog kunt leren na al die jaren schaken, won ik hierna vijf partijen op rij, die overigens wel van wisselende kwaliteit waren. Ik denk dat ik ze wel met een goede intensiteit speelde. Drie partijen won ik voornamelijk door de prominente rol van vrijpionnen, en in de andere twee winstpartijen maakte ik gretig gebruik van directe tactische blunders. Vervolgens wachtte de sterke David Slagter in de KNSB-beker. Ik had ten eerste al het geluk dat hij vergeten was dat hij die avond moest spelen. Robin moest ‘m even bellen om hem te vertellen dat hij te laat was. Hij kwam vervolgens wel meteen, maar moest beginnen met een half uur achterstand, en in de bekercompetitie was het speeltempo ook al ietsje korter. Daarnaast had ik het voordeel dat ik geen schoolverplichtingen had, waardoor ik al het een en ander bekeken had van het hele Groninger team. Ik had dus een beetje een idee van zijn spelopvatting, ik wist dat hij sterk was, en dat hij Frans speelde. Ik was samen met Arno gereisd en ruim van tevoren aanwezig, en toen hadden we ook al wat openingsideeën doorgenomen. Mijn 2. exd5 was duidelijk door Arno geïnspireerd, alsook het idee om snel Pe5 te spelen, ook al had Arno me het gunstige van die manoeuvre laten zien in een heel andere opening. Ik had daarnaast ook nog het geluk dat David wat slordig 6…c6 speelde, in plaats van het meer gangbare …Pe7. Ondanks al deze punten die in mijn voordeel werkten, is hij alsnog gewoon sterker dan ik en een redelijk gewiekste speler, en had ik tijdens al het gemanoeuvreer nooit concreet voordeel. David dacht nog eens een half uur na en toen stond ik een uur voor in tijd, maar dat hielp nog steeds niet op het bord. Ik speelde wederom nadrukkelijk op het beperken van de vrijheden van het beest, en om de rust in eigen kamp te bewaren, terwijl het steeds concreter gevaarlijk werd voor me. Uiteindelijk ruilden we dames en ging z’n stelling over de kop door de steeds groter wordende tijdsdruk, en door een venijnig vrijpionnetje. Ondanks veelbelovende stellingen bij Fabian en (vooral) Timo verloren we helaas met 3-1 van het sterkere team, terwijl er nog een poos hoop leek op tenminste een snelschaakverlenging van het bekeravontuur.
Jokim – David Slagter (2194) (20 maart 2015, Groninger Combinatie – Lonneker (beker), 3-1)
1. e4 e6 2. d4 d5 3. exd5 exd5 4. Pf3 Ld6 5. Ld3 Lg4 6. O-O c6 7. De1+. Ontpent het paard! 7…Pe7 8. Pe5 Le6 9. f4 Db6 10. Df2 Lf5 11. Lxf5 Pxf5 12. c3 Pd7 13. Pd2 h5 14. Pdf3 Pf6 15. Pg5 Tf8 16. Dc2 g6 17. Kh1 Dc7 18. b4 O-O-O 19. a4 Pg4 20. Dd3 Tde8 21. Pgf3 Tg8 22. Ld2 Kb8 23. Tae1 Pfh6 24. h3 Pf6 25. Pg5 Te7 26. c4 dxc4 27. Pxc4 Txe1 28. Lxe1 (diagram)
 M’n constructieve ideeën waren hier al een tijdje op. De enige motiverende reden van 26. c4 was om hier 28…Lxf4? 29. Txf4 Dxf4 30. Lg3 te kunnen spelen. 28…Pf5 29. Pe5 Lxe5 30. fxe5 Pd5 31. g4 hxg4 32. hxg4 De7 33. Ld2 Th8+ 34. Kg1 Ph6 35. b5. Hier had ik wilde ideeën met 35…Pxg4 36. Txf7 Dxf7 37. Pxf7 Th1+ 38. Kg2 Th2+ 39. Kg3 Th3+ 40. Kxh3 Pf2+ 41. Kh4 Pxd3 42. Kg5, ook al leidde het tot niks. 35…Dd7 36. Dg3 Dxg4 37. Dxg4 Pxg4 38. Txf7 cxb5 39. axb5 Pc7? 40. e6! Te8? Wederom een sterke vrijpion die de balans breekt na een gespannen manoeuvreerpartij. 41. Lf4 Tc8 42. Lxc7+ Txc7 43. Tf8+ Tc8 44. e7 Pf6 45. Txf6 Kc7 46. Tf8 1-0 >> speel deze partij na
Ik had ook flink wat meezitten in m’n partij op de dag erna (na een korte overnachting in Pauls kamer in Groningen) in Meppel tegen Fokke Jonkman. Eigenlijk elke keer dat hij er is, moet ik tegen hem spelen (ik heb daarbij overigens altijd wel oké gescoord). Hij was dit seizoen net als ik prima in vorm in poule 2A en scoorde daarbij uiteindelijk 8 uit 9. Na de vrij geniaal ingevoegde manoeuvre Kg1-g2-g3, volgens mij terecht in het verslag van de tegenstander beschreven als ‘Carlsenesque’, stond ik plotseling heel erg verloren op het bord en moest ook nog werken onder flinke tijdsdruk. Ik raakte dus wel redelijk in paniek, m’n koning stond in de knel en daardoor ook de hele stelling, ik stond een pion achter en het was alleen maar ellendig. Met m’n ‘goede vorm’ perste ik er toch nog wat taai tegenspel uit, en nadat hij een sterke voortzetting miste met 41. f6, wikkelde ik het toch – zeker voor mijn doen – redelijk koel af naar een remisepionneneindspel, eigenlijk de enige reddingsboei die ik daarvoor had kunnen ontdekken, dus dat was mooi meegenomen. Helaas hielp het niet voor het team. Op de tafel naast me hield onze clubkampioen Mart grootmeester Dennis de Vreugt de hele middag bezig, maar moest uiteindelijk toch een nul slikken.
Fokke Jonkman (2039) – Jokim (21 maart 2015, MSV – Lonneker 1, 5-3)
1. c4 e5 2. Pc3 Pf6 3. Pf3. Hier moest ik al even flink denken en me achter de oren krabben, want mijn van tevoren geplande 3…Pc6 4. g3 b6 5. Lg2 Lb7 zou worden gevolgd door 6. Pxe5, dus ik bedacht maar iets compleet anders. Gelukkig had ik dan wel het zelfvertrouwen uit eerdere partijen dat je prima op het begin wat tijd kunt investeren, en het alsnog niet weten, zonder dat je je daar al te druk over hoeft te maken. 3…d6 4. d4 exd4 5. Pxd4 Le7 6. e4 Pc6 7. Le2 Pxd4 8. Dxd4 O-O 9. b3 c6 10. Lb2 Pe8 11. O-O Da5 12. Dd2 f5 13. exf5 Lxf5 14. a3 Lf6 15. b4 Dc7 16. g4 Lg6 17. g5 Ld8 18. f4 Df7 (diagram)
 Hoewel het er allemaal nog niet heel overtuigend uitzag, was ik wel tevreden met deze opzet, maar had net als tegen Merbis, toen ik ook m’n dame naar f7 dirigeerde, niet echt een idee hoe verder. Dat bleek gauw. 19. Tae1 Df5 20. Kg2! Tc8 21. Kg3!! Dreigt Lg4. Gewoonweg prachtig gespeeld van wit. 21…Dc2 22. Dxc2 Lxc2 23. Lg4 Tc7 24. Le6+ Kh8 25. h4 Lg6 26. Kg4 Te7 27. f5 Lf7 28. Lxf7 Texf7 29. Te6 Kg8 30. Pe4 d5 31. cxd5 cxd5 32. Pd6 Pxd6 33. Txd6 Te7. Ik hing hier al een tijdje ‘in de touwen’ met een slechte koning en dreigend pionverlies, maar vond hier wel een paar plausibele zetten. 34. Txd5 Te2 35. Le5 Lb6 36. Ld6 Td8 37. Tfd1 Te4+ 38. Kf3 Te3+ 39. Kf4 Txa3 40. Le5 Tc8 41. Td7? Na 41. f6! volgen er nog benauwde momenten die ik waarschijnlijk niet remise had kunnen houden. 41…Tc4+ 42. Ld4 Txb4 43. Txg7+ Kf8 44. Td7 Taa4! 45. Ke5 Txd4 46. T1xd4 Lxd4+ 47. Txd4 Txd4 48. Kxd4 a5! Dit had ik zoals gezegd eigenlijk als enige remiseroute ingeschat. De witte koning kan niet via e5, f6 de witte promotie ondersteunen en kan ook nooit de zwarte pionnen ophalen. 49. h5 a4! De pion is gewoon te dekken met b7-b5. 50. h6 Kf7 51. Kc4 b5+ 52. Kb4 Kg8 53. g6 hxg6 54. fxg6 Kh8 1/2-1/2 >> speel deze partij na
Tegen Frank van Tellingen in de laatste ronde kreeg ik weer wit, zoals tegen al m’n zwaarste tegenstanders (thx Robin). Wederom had ik het kleine voordeel dat ik al voor de partij een beetje wist wat voor type speler hij is. Ik speelde rustig aan een opening die ik in de ochtend al had overwogen, maar nog even wilde narekenen achter het bord, en probeerde me niet van de wijs te laten brengen. Verder had ik het geluk meezitten dat zijn aanval nooit echt gevaarlijk kon worden en dat hij daardoor nooit echt het gevoel had dat hij lekker in de partij zat. Ik verknoeide het weer eens in de afwikkeling naar het eindspel, en na 31…La4 begon de partij – bij wijze van spreken – opnieuw, of op z’n minst het gevecht om het voordeel. Ik was echter niet heel erg van slag omdat ik rustig naging dat hij alsnog waarschijnlijk z’n loper zou moeten geven en daarna nog flink wat zou moeten vechten om remise eruit te slepen. Hij ging toen al snel in de fout doordat hij dacht op mat te spelen terwijl het geen mat was. Die cadeautjes horen ook bij een fantastisch seizoen, anders was het een wat normaler seizoen geweest. Als team hadden we ons al veilig gespeeld, en we verloren wederom zonder al te veel kans te maken op meer. Vooral de verliespartij van Boris tegen de topscorer van de klasse die op bezoek was, Maaike Keetman, was al in de opening leuk, en helaas voor ons haar vervolgaanval fraai.
Jokim – Frank van Tellingen (2249) (25 april 2015, Lonneker 1 – De Waagtoren 1, 3-5)
1. e4 c5 2. Pf3 d6 3. d4 cxd4 4. Pxd4 Pf6 5. Pc3 a6 6. Lc4 e6 7. Lb3 Pbd7 8. De2 Pc5 9. Lg5 Le7 10. O-O-O Pxb3+ 11. axb3 Da5 12. f4 Ld7 13. Kb1 h6 14. Lh4 g5 15. fxg5 hxg5 16. b4! Een nuttig zetje. 16…Dxb4 17. Lxg5 Tc8 (diagram)
 18. Df1! Ook een handig zetje. Df2 en Df3 hebben zo hun problemen vanwege zwarts mogelijkheden om Pg4/Pxe4 te spelen. 18…Pg4 19. Lxe7 Txc3 20. Lxd6 Dxd6 21. Pf5 Db4 22. Pd6+ Kd8 23. Pxf7+ Kc8 24. De1! Niet 24. Pxh8? Txc2! Zo listig is de stelling nog. 24…Tf8 25. Dxc3+? Dxc3 26. Pd6+ Kc7 27. bxc3 Pf2. Niet de beste voortzetting. 25. Td3! was erg goed volgens de computer, maar houdt het nog een paar zetten vrij ingewikkeld en dat had ik gewoon niet beoordeeld als iets gunstigs. Nu wikkelen we af naar een eindspel dat opeens vele malen listiger is dan ik had ingeschat. 28. e5 Pxh1 29. Txh1 Tf2 30. h4 Txg2 31. h5 (diagram)
 31…La4!! Het geluk voor mij was dat ik het omspelen via a4 compleet niet aan had zien komen. Daarom speelde ik naïef de h-pion op. Als ik het had opgemerkt voordat hij deze zet deed, was ik wellicht enorm in de war geraakt en had ik bijvoorbeeld hiervoor al de koning verzet, en dat was me niet ten goede gekomen. 32. Ka1?! Lxc2 33. Pe8+. Door éérst Ka1 te doen, kon ik dit schaakje invoegen na Lxc2, was het idee. 33…Kc6 34. Pf6 Kc5 35. Th4 a5 36. h6 a4 37. h7 a3. Terwijl ik de dame pakte, gaf hij soort van op. 1-0 >> speel deze partij na
Veel partijen werden me in de schoot geworpen door zelf rustig te spelen. Ik vond het vaak ook helemaal niet erg om niet per se op winst te spelen. Ik stelde me tevreden met manoeuvreren in remiseachtige stellingen, met het meer spelen op kleine dingetjes dan daar noodzakelijk meteen een concrete winnende truc aan te verbinden, zolang m’n eigen stelling maar in leven bleef. Ook heb ik me met dat rustige type spel door een redelijk aantal benarde stellingen heen gespeeld.
Misschien dat mijn reputatie (voor zover ik die heb) als snelle tacticus ook wel enigszins geholpen heeft ten opzichte van het seizoen hiervoor. Ook al zijn snelle tactische wendingen me ook wel zeer zeker van dienst geweest. Zie daarvoor de diagrammen in het volgende artikel op deze site: Jokims trucjesopgaven.
De analyses van mijn partijen zijn overigens vrij oppervlakkig, maar het type partijen en diagrammen is toch wel beduidend anders dan het soort tactisch dubieuze ongein die ik behandelde in 2006, ook al komen dat soort dingen alsnog wel voorbij in de varianten en scenario’s die ik overweeg als ik een stelling ‘objectief’ probeer te beoordelen. Wat me wel steeds duidelijker wordt is dat die objectiviteit in schaken meer iets subjectiefs is – het gaat erom wat op dat moment prettig voor jou uitvalt en wat niet zo prettig lijkt voor de tegenstander. Zolang de tegenstander daar ook in gelooft, gaat het de goeie kant op voor je.
Houd in elk geval rekening met de kans op schaatsen deze winter, en wellicht tot het zomernummer van Het Blozende Paard van het jaar 2024, waarin ik mijn eerste IM-norm van analyses voorzie, Mart en Gijs FM zijn, en Paul nog altijd probeert van z’n CM-titel af te komen.
Jokim van den Bos
(met dank aan Willem Bulter, Arno van Akkeren en Vincent Rothuis voor correcties en commentaar)
-web opmaak : Roelof Berkepeis
.
.
|